.
.Χρυσόστομος Σμύρνης
ἡ ἀποσιωπημένη θυσία
Ἡ ἀνάμνηση
τῆς ὑπέροχης αὐτοθυσίας του, ἑνὸς μαρτυρικοῦ τέλους, ποὺ μόνο ὁ
Χρυσόστομος μποροῦσε νὰ ὑπομείνει, δὲν ἀφήνει τὴν πληγὴ νὰ κλείσει, τὴ
λήθη νὰ σβήσει τὸ παρελθόν.
Ὁ Χρυσόστομος
ἦταν ὁ Παλαιολόγος τῆς Ἐκκλησίας μας κι ἀκόμη πιὸ μεγάλος. Ὁ τελευταῖος
τῆς στρατιᾶς τοῦ μαχόμενου Κλήρου μας· κι ἔπεσε στὶς ἐπάλξεις – στὴν
πύλη τοῦ Ρωμανοῦ......
Ἑκουσίως παρεδόθη «ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγήν», μὴ στέρξας νὰ
ἐγκαταλείψη, ὡς θὰ ἠδύνατο, τὴν Σμύρνην ἐν ὄψει τῆς βεβαίας θανατώσεώς
του, ἀλλὰ «μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ», ὡς ὀφείλει
νὰ πράττη ὁ καλὸς ποιμήν. Αὐτὴ ἦτο ἡ ἀπάντησίς του εἰς τὴν προταθεῖσαν «διευκόλυνσιν» τῆς ἀσφαλοῦς ἀποχωρήσεώς του.
«Παράδοσις τοῦ ἑλληνικοῦ κλήρου, ἀλλὰ καὶ καθῆκον τοῦ καλοῦ ποιμένος, εἶναι νὰ παραμείνη μὲ τὸ ποίμνιόν του».
«Ζητῶ
Σταυρόν, μεγάλον Σταυρόν, ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ δοκιμάσω τὴν εὐχαρίστησιν
καθηλούμενος καὶ μὴ ἔχων τί νὰ δώσω πρὸς σωτηρίαν τῆς ἡμετέρας λατρευτῆς
πατρίδος νὰ δώσω τὸ αἷμά μου. Οὕτως ἐννοῶ τὸ ἐπ’ ἐμοὶ τὴν ζωὴν καὶ τὴν
ἀρχιερωσύνην».
Εἰς τὴν Θεολογικὴν Σχολὴν τῆς Χάλκης
«ἐποτίσθη τὸ ἄδολον γάλα τῆς θεοσέβειας καὶ τὸν γλυκὺν χυμὸν τῆς
γνώσεως». Ἀριστεύσας δ’ ἐν τῇ Σχολῇ ταύτῃ ἀνεκηρύχθη «διδάσκαλος τῆς
ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Θεολογίας».
Ἡ ἐναίσιμος διατριβή του εἶχεν ὡς θέμα τὸν «Προτεσταντῶν ἔλεγχον».
Εἰς αὐτὴν βεβαίως ὑποστηρίζει σθεναρῶς τὴν ὀρθόδοξον πίστιν καὶ
ὁμολογίαν. Μετὰ τὴν χειροτονίαν του ὡς Μητροπολίτου Δράμας ὡμολόγησε
προφητικῶς ἐνώπιον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἰωακεὶμ Γ΄ ὅτι⋅
«Ἐν ὅλῃ τῇ
καρδίᾳ καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ θὰ ὑπηρετήσω τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τὸ Γένος,
καὶ ἡ μίτρα, τὴν ὁποίαν αἱ ἅγιαι χεῖρές σου ἐναπέθεσαν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς
μου, ἐὰν πέπρωται νὰ ἀπολέση ποτὲ τὴν λαμπηδόνα τῶν λίθων της, θὰ
μεταβληθῆ εἰς ἀκάνθινον στέφανον μάρτυρος ἱεράρχου».
Ὡς καὶ ἐγένετο.
Καὶ ὡς ἐκκλησιαστικὸς ποιμὴν καὶ ὡς ἐθνικὸς ἀνὴρ ὁ νέος οὗτος τῆς
Ἐκκλησίας ἱερομάρτυς ἦτο ἀστείρευτος δεξαμενὴ δυνάμεως, ἄσβεστος φλὸξ
θερμουργοῦ πίστεως, ὑπερκόσμιος λάμψις ἀγαθωσύνης, πυρὰ ἀγάπης δυνατή,
ἀκτὶς ζωογόνου χαρᾶς, ὑετὸς χάριτος, γλυκεία αὔρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ
παρουσία του ἐν μέσῳ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ ἔφερεν εἰς τὸν νοῦν πάντων τὴν
εἰκόνα ὁρμητικοῦ ποταμοῦ ἢ ἀγωνιστικοῦ στίβου, διότι ἐντός της ἡ
μαρτυρικὴ ἐκείνη μορφὴ ἐνέκλειεν ἀντοχήν, δύναμιν καὶ δημιουργίαν.
Εἰς στιγμὰς
κρισίμους τοῦ Ἔθνους καὶ εἰς χρόνους τῆς Ἐκκλησίας δυσχερεῖς
ὑπῆρξενἀπόστολος τῆς χριστιανικῆς Ὀρθοδοξίας καὶ ἐμψυχωτὴς
τοῦ χειμαζομένου καὶ ἀγωνιζομένου λαοῦ⋅ δι’ ὅλης δὲ τῆς πολυσχιδοῦς
αὐτοῦ δράσεως, κατ’ ἐξοχὴν δὲ διὰ τοῦ ἁγίου καὶ ἐνδόξου αὐτοῦ μαρτυρίου
ἐπεσφράγισε τὴν ἀξίαν τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν Πίστεως καὶ τὸ μεγαλεῖον τῆς
Πατρίδος καὶ ὑψώθη δικαίως εἰς τὴν συνείδησιν τοῦ λαοῦ τοῦ Κυρίου εἰς
ἅγιον καὶ ἔνδοξον ἱερομάρτυρα τῆς Ἐκκλησίας καὶ εἰς τὴν ψυχὴν τοῦ
Ἑλληνισμοῦ εἰς ἡρωϊκὸν καὶ περίδοξον ἐθνομάρτυρα.
Εἶναι ὄντως συγκλονιστικὲς οἱ περιγραφὲς
τοῦ τέλους του. Τὶς περιγραφὲς αὐτὲς κάνει ὄχι ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος,
τοῦ ὁποίου ἴσως μποροῦμε νὰ ἀμφισβητήσουμε τὴν ἀκρίβεια τῶν λόγων του,
οὔτε κι ἕνας ραψωδὸς ποὺ μεγεθύνει τὰ γεγονότα στὴν ἐξιστόρησή τους,
ἀλλὰ ἕνας ἐπιστήμονας, αὐτόπτης συγκλονιστικοῦ γεγονότος, ὁ
ἀκαδημαϊκὸςκαθηγητὴς Γεώργιος Μυλωνᾶς, καὶ μάλιστα σὲ ὁμιλία του
ἐπίσημη, στὶς 14 Δεκεμβρίου 1982, στὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν.
.
Ὅσο θὰ ζεῖ ἡ ἀνάμνηση τοῦ μαρτυρίου τοῦ Χρυσόστομου, ἡ ἰωνικὴ γῆ θὰ εἶναι ἑλληνική. Καὶ τὸ μαρτύριό του δὲν θὰ λησμονηθεῖ ποτέ.
πηγή eistorias.wordpress.