Λουσμένα από τον ελληνικό ήλιο, άλλοτε πλάι στο κύμα και άλλοτε
σκαρφαλωμένα σε κάποια κορυφή βουνού ή κρυμμένα ανάμεσα σε βράχους και
πυκνή βλάστηση, τα ξωκλήσια μας είναι μοναδικής ομορφιάς και γνώριμο
χαρακτηριστικό των ελληνικών τοπίων.
Κάτω από την ομπρέλα του καταγάλανου ουρανού μας τα ολόλευκα ξωκλήσια στέκουν γαλήνια και δένουν αρμονικά με το μοναδικό ελληνικό τοπίο. Τα πιο απομακρυσμένα από αυτά περιμένουν καρτερικά κάποιον επισκέπτη ή την μέρα της γιορτής του Αγίου στον οποίον είναι αφιερωμένα για να φορέσουν τα καλά τους και να πλημμυρίσουν από κόσμο.
Κάτω από την ομπρέλα του καταγάλανου ουρανού μας τα ολόλευκα ξωκλήσια στέκουν γαλήνια και δένουν αρμονικά με το μοναδικό ελληνικό τοπίο. Τα πιο απομακρυσμένα από αυτά περιμένουν καρτερικά κάποιον επισκέπτη ή την μέρα της γιορτής του Αγίου στον οποίον είναι αφιερωμένα για να φορέσουν τα καλά τους και να πλημμυρίσουν από κόσμο.
Όλα έχουν την δική τους μοναδική ιστορία και πολλά από αυτά είναι συνυφασμένα με παραδόσεις του τόπου στον οποίο βρίσκονται.
Συγκεντρώσαμε μερικά από αυτά και σας τα παρουσιάζουμε αφού μεσ' το καλοκαίρι όλο και κάποιος από εμάς μπορεί να βρεθεί κοντά σε κάποιο από αυτά.
Απολαύστε τα και μη διστάσετε να τα μοιραστείτε και με τους φίλους σας.
1. Άγιος Γεώργιος (δύο εκκλησάκια) στα Δίδυμα Αργολίδας
Πρόκειται για ένα βυζαντινό εκκλησάκι χτισμένο μέσα στο βράχο πιθανόν τον 13ο αιώνα. Υπάρχει σ” αυτό τοιχογραφία με επιγραφή στα λατινικά από την εποχή της ενετοκρατίας στην Αργολίδα (1388-1540), που μαρτυρεί πως επισκέφτηκαν τον Ναό ο Δημήτριος Παλαιολόγος (1486) και ο Θωμάς Βερονέζι (1490).
Πλήθος προσκυνητών και τουριστών επισκέπτονται καθημερινά την Σπηλιά, με το επιβλητικό θέαμα και τα δύο εκκλησάκια στο βράχο, τον Αγ. Γεώργιο και την Μεταμόρφωση, ενώ η παράδοση αναφέρει πλήθος θαυμαστών γεγονότων και εμφανίσεων του Τροπαιοφόρου αγίου.
2. Άγιος Ισίδωρος, Λέρος
Στην περιοχή της Κόκκαλης βρίσκεται το γραφικό εκκλησάκι του Άγιου Ισίδωρου κτισμένο σε ένα νησάκι μέσα στη θάλασσα το οποίο ενώνεται με ένα μικρό διάδρομο, δίπλα στο παλιό βουλιαγμένο λιμανάκι. Το δειλινό εδώ είναι ένα από τα ωραιότερα που μπορείτε να απολαύσετε.
3. Άγιος Ισίδωρος, Παντουκιός Χίου
Στο μικρό παραθαλάσσιο χωριό Παντουκιός θα βρείτε την παραλία του Αγίου Ισιδώρου και το γραφικό εκκλησάκι να δεσπόζει στην περιοχή.
4. Άγιος Στέφανος, Σύρος
Ο Άγιος Στέφανος στον οικισμό Γαλησσά, νοτιοδυτικά της Σύρου, είναι ένα μικρό καθολικό παρεκκλήσι χτισμένο κυριολεκτικά μέσα σε μια σπηλιά, ακριβώς πάνω από τη θάλασσα. Για το χτίσιμο του δεν χρειάστηκε πάτωμα και ταβάνι. Χτίστηκαν μόνο δύο τοίχοι δεξιά και αριστερά.
Σύμφωνα με την παράδοση το εκκλησάκι του Αγίου Στεφάνου έχτισε ένας ψαράς από τον Γαλησσά, ο Στέφανος, ο οποίος κινδύνεψε από ένα τεράστιο χταπόδι που τον τραβούσε στη θάλασσα. Έκανε τάμα στον Άγιο Στέφανο να τον σώσει και έτσι έχτισε το εκκλησάκι στο απόμερο αυτό σημείο.
5. Ανάληψη του Κυρίου, Γιαλισκάρι Ικαρίας
Η εκκλησία της Ανάληψης βρίσκεται στο γραφικό χωριό Γιαλισκάρι της Ικαρίας. Η τοποθεσία που βρίσκεται, αρχικά ήταν ένα νησάκι απέναντι ακριβώς από το Γιαλισκάρι. Στο νησάκι αυτό αποφάσισε να χτίσει μια εκκλησία ένας Ικαριώτης μετανάστης που επέστρεψε στην πατρίδα του.
6. Η Αγία Θεοδώρα στη Βάστα Αρκαδίας
Πρόκειται για ένα πετρόκτιστο βυζαντινό εκκλησάκι του 11ου αι. του οποίου οι διαστάσεις δεν ξεπερνούν τα 4 μ. πλάτος και τα 5 μ. μήκος, ενώ σκεπάζεται και από δίριχτη σκεπή με πέτρινες πλάκες. Από τη βάση του ναΐσκου αναβλύζει πηγαίο νερό. Το παράξενο είναι ότι πάνω στην πέτρινη στέγη έχουν φυτρώσει 17 πανύψηλα δέντρα (κυρίως βελανιδιές) βάρους δεκάδων τόνων και ύψους 20 μέτρων! Το αξιοθαύμαστο επίσης είναι ότι τα δέντρα αυτά δεν έχουν εμφανείς ρίζες.
Σύμφωνα με το θρύλο, κατά το Μεσαίωνα η Θεοδώρα ήταν ένα φτωχό δεκαεπτάχρονο κορίτσι που καταδικάσθηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στο σημείο εκείνο. Τις τελευταίες της στιγμές προσευχήθηκε στο Θεό ζητώντας του «το σώμα της να γίνει εκκλησία, τα χρόνια της να γίνουν δέντρα και το αίμα της να γίνει νερό να τα ποτίζει». Αργότερα οι συγχωριανοί της έφτιαξαν στον τόπο αυτό ένα εκκλησάκι στη μνήμη της, με την ολοκλήρωση του οποίου διαπίστωσαν έκπληκτοι ότι στη σκεπή είχαν φυτρώσει 17 ολόκληρα δέντρα!
7. Η Μονή του Προδρόμου, Στεμνίτσα Αρκαδίας
Βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Στεμνίτσα και Δημητσάνα Αρκαδίας. Προκαλεί δέος στον επισκέπτη-προσκυνητή, καθώς είναι κτισμένη στη ρίζα ενός απότομου βράχου στην χαράδρα του Λουσίου, όπου βρίσκεται και η μονή Φιλοσόφου.
Η μονή Προδρόμου, η οποία ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα, είναι ένα από τα πιο όμορφα μοναστήρια της Πελοποννήσου. Από το μπαλκόνι της μονής, οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν την μαγευτική θέα στην άγρια ομορφιά του φαραγγιού του Λούσιου.
Το Καθολικό της μονής, που τιμάται στον Τίμιο Πρόδρομο, είναι μονόκλιτη βασιλική και κοσμείται με αξιόλογες αγιογραφίες. Τοιχογραφίες υπάρχουν και εκτός του ναού, μαγνητίζοντας το βλέμμα του επισκέπτη.
8. Η Παναγία των Βλαχερνών, Κέρκυρα
Ο ναός της Παναγίας της Βλαχέραινας ή των Βλαχερνών, είναι βυζαντινός και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μικρό νησάκι, το οποίο απέχει από τη στεριά 300 μ. περίπου και ενώνεται με την παραλία του Κανονιού, μέσω μιας στενής λωρίδας υπερυψωμένου εδάφους.
Από την Παναγιά των Βλαχερνών ξεκινούν τα καΐκια που πηγαίνουν στο θρυλικό Ποντικονήσι. Είναι ένα μικρό κατάφυτο νησάκι, όπου στο λιλιπούτειο μέγεθός του οφείλει και το όνομά του.
Σύμφωνα με τη μυθολογία το νησάκι αυτό είναι ο βράχος που έριξε η καταιγίδα το πλοίο του Οδυσσέα με αποτέλεσμα να ναυαγήσει στο νησί των Φαιάκων. Μια άλλη εκδοχή του μύθου όμως, αναφέρει ότι το Ποντικονήσι είναι το πλοίο του ομηρικού ήρωα που ο Ποσειδώνας το μεταμόρφωσε σε βραχονησίδα.
Χαρακτηριστικό του είναι η πυκνή βλάστηση, ενώ πάνω στο νησί είναι κτισμένος ο ιερός ναός του Παντοκράτορα, βυζαντινού ρυθμού, που χρονολογείται από τα τέλη του 13ου αιώνα.
9. Άγ. Νικόλαος, Ιθάκη
Το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στον Μαυρωνά βρίσκεται στον ομώνυμο κόλπο ακριβώς πριν το λιμανάκι στο Κιόνι, το παραδοσιακό χωριό της βόρειας Ιθάκης.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Νικόλαος στο Μαυρωνά ήταν μοναστήρι και χτίστηκε γύρω στον 17ο αιώνα, από κατοίκους του χωριού μετά από μεγάλη νίκη τους επί των πειρατών. Οι πειρατικές επιδρομές στους παραθαλάσσιους οικισμούς τότε ήταν συχνή αιτία ολοκληρωτικής καταστροφής και οι Κιονιώτες του 1600 θέλοντας να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους στον Άγιο έχτισαν τον Άγιο Νικόλαο στο Μαυρωνά.
10. Λίμνη Δόξα, Φενεό Κορινθίας
Η Λίμνη Δόξα είναι μια τεχνητή λίμνη σε υψόμετρο 900 μέτρων. Η λίμνη περιτριγυρίζεται από έλατα και πεύκα δημιουργώντας ένα ειδυλλιακό τοπίο. Στην μέση της Λίμνης βρίσκεται ένα εκκλησάκι ο Άγιος Φανούριος. Παλιότερα υπήρχε εκεί το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου αλλά λόγω πλημμυρών μεταφέρθηκε στην σημερινή του τοποθεσία σε μικρή απόσταση από την Λίμνη Δόξα.
11. Παναγιά Τουρλιανή, Μήλος
Πρόκειται για μια μικρή εκκλησία στο λόφο πάνω από το Κλήμα. Πέρα από το ενδιαφέρον που παρουσιάζει στο εσωτερικό της, προσφέρει στον επισκέπτη την δυνατότητα να θαυμάσει το νησί, τον κόλπο του Αδάμαντα και το ηλιοβασίλεμα.
12. Ο Άγιος Νικόλαος στη Γεωργιούπολη Χανίων
Το κατάλευκο εκκλησάκι που βρίσκεται χτισμένο πάνω σε μικρή βραχονησίδα καταμεσής της θάλασσας και είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο – τον προστάτη των ναυτικών, έχει γίνει το σήμα κατατεθέν της Γεωργιούπολης. Η Εκκλησία φαίνεται σαν να επιπλέει μέσα στη θάλασσα.
13. Παναγία η Καλαμιώτισσα, Ανάφη
Το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής ή Παναγίας Καλαμιώτισσας βρίσκεται πάνω στο στενό ισθμό που χωρίζει τον κύριο όγκο του νησιού από τη χερσόνησο του Καλάμου.
Είναι χτισμένο στη θέση του επιφανούς αρχαίου ναού του Απόλλωνα Αιγλήτη, ο οποίος συνδεόταν με το άστυ με τη λιθόστρωτη Ιερά Οδό (τμήματα της σώζονται μέχρι σήμερα). Σώζονται σε αρκετό ύψος τμήματα της τοιχοποιίας τόσο του ίδιου του ναού όσο και του περιβόλου του, που αποτελούν τμήματα και του σημερινού περιβόλου της Μονής.
14. Παναγιά η Καστριανή, Κέα
Είναι η προστάτιδα του νησιού, η αγαπημένη Παναγία των κατοίκων, που προστρέχουν στη χάρη Της για βοήθεια και προστασία. Χτισμένη στον απότομο λόφο Καστρί πάνω από τη θάλασσα, λειτουργεί ως εξωεκλησιαστικός προσκυνηματικός ναός, όπου γίνονται πολλοί γάμοι και βαφτίσεις. Η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας, βρέθηκε εκεί μετά από όραμα ενός βοσκού της περιοχής το έτος 1710. Το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, η απεραντοσύνη της θάλασσας και η υποβλητική θρησκευτική ατμόσφαιρα δημιουργούν στον επισκέπτη μια ψυχική ικανοποίηση και ευφορία.
15. Παναγιά η Καταφυγιώτισσα, Δερβένι
Η εκκλησία της Παναγίας των Καταφυγίων ευρίσκεται περίπου 10 χιλιόμετρα νοτίως του Δερβενίου Κορινθίας, επί της οδού που οδηγεί στο ορεινό Σαραντάπηχο.
Την προσωνυμία της η εκκλησία έχει αποκτήσει από τα Καταφύγια, την περιοχή που οικοδομήθηκε.
Στην περιοχή «καταφύγια» και μέσα σε δυσπρόσιτες σπηλιές και σε απόκρημνα βράχια, είχαν καταφύγει οι Ζαχολίτες στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, για να κρυφτούν και να αποφύγουν τους διωγμούς των κατακτητών.
16. Παναγιά η Μακρινή, Σάμος
Βρίσκεται στη Δυτική πλευρά του βουνού Κέρκη και είναι χτισμένη μέσα σε σπήλαιο, κατά πάσα πιθανότητα επί των ημερών του οσίου Παύλου του Λατρινού. Το ιερό βήμα του ναού είναι διακοσμημένο με Βυζαντινές τοιχογραφίες του ΙΔ΄ μ.Χ. αιώνα και πλαισιώνονται με πουλιά, ζώα και φυτά.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία υπάρχουσας επιγραφής το εξωτερικό σταυροθόλιο φαίνεται πως χτίσθηκε αργότερα και περατώθηκε στις 16 Αυγούστου 1764 μ.Χ. Στο κάτω μέρος του σπηλαίου υπάρχουν μικρά κοιλώματα και πήλινα δοχεία τα οποία γεμίζουν νερό από τους σταλακτίτες. Μέσα στο σπήλαιο έχουν βρεθεί ανθρώπινα οστά. Η περιοχή είναι γνωστή με το όνομα «ασκηταριά», επειδή εδώ ζούσαν πολλοί ασκητές.
17. Παναγιά η Χοζοβιώτισσα, Αμοργός
Το μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας βρίσκεται στην νότια, απόκρημνη, αλίμενη ακτή της Αμοργού. Φωλιασμένο μέσα σε αγκαθωτούς, απειλητικούς βράχους, είναι ορατό μόνον από το πέλαγος, που απλώνεται απέραντο κάτω από τα βράχια, 300 μέτρα ψηλά. Η κάτασπρη, απέριττη όψη του εναρμονίζεται θαυμαστά με τα πολύχρωμα ανώμαλα βράχια. Μόνον από κοντά διαγράφονται οι λευκοί γεωμετρικοί όγκοι και τα αυστηρά γραμμικά περιγράμματα του κτιρίου που, με την συνεργεία του φωτός, δημιουργούν την αίσθηση πολυεπίπεδης επιφάνειας.
18. Παναγιά Θαλασσινή, Άνδρος
Βρίσκεται κτισμένο πάνω στον βράχο μέσα στη θάλασσα, στην είσοδο της χώρας. Σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία Θαλασσινή προστατεύει αυτούς που ταξιδεύουν στην θάλασσα, μαζί με τον Άγιο Νικόλαο.
Ένα φουρτουνιασμένο βράδυ η εικόνα της Παναγίας ερχόταν από το πέλαγος προς την ακρογιαλιά με ένα παράξενο φώς. Οι άνθρωποι του νησιού ακολούθησαν το φώς που τους οδήγησε σε μια μικρή σπηλιά. Έκπληκτοι, μέσα στην σπηλιά, πάνω σε φύκια, είδαν την εικόνα της Παναγίας. Την προσκύνησαν και την μετέφεραν στο παρεκκλήσι του Αγίου Αθανασίου. Την άλλη μέρα όμως η εικόνα γύρισε στην σπηλιά της! Έτσι, οι νησιώτες αποφάσισαν να χτίσουν Ναό πάνω από την σπηλιά. Οι εργασίες για την ανέγερση του ναού έγιναν με γοργούς ρυθμούς και η Εκκλησιά ήταν σχεδόν έτοιμη σε ελάχιστο χρόνο. Έλειπε όμως η σκεπή, γιατί δεν υπήρχε ξυλεία. Η ίδια η Παναγία φρόντισε γι” αυτό.
Ένα καράβι φορτωμένο με ξυλεία κινδύνευσε ανοιχτά στο πέλαγος έξω από την Άνδρο. Ο καπετάνιος μαζί με τους ναυτικούς παρακαλούσαν την Παναγία να τους σώσει από τον επικείμενο κίνδυνο. Φωτισμένος ο καραβοκύρης έριξε την ξυλεία στη θάλασσα. Έτσι το πλοίο σώθηκε. Η ξυλεία σιγά σιγά βγήκε στην ακτή κοντά στην σπηλιά, για να σκεπάσουν οι μάστορες την ξεσκέπαστη Εκκλησία. Επειδή η ξυλεία βρέθηκε αναπάντεχα και μάλιστα στην ώρα της, πραγματικά θεόσταλτη, η Εκκλησία της Παναγίας ονομάστηκε «Θεοσκέπαστη».
19. Παναγιά Καβουράδαινα, Λέρος
Η Παναγία Καβουράδαινα είναι ένα γραφικό εκκλησάκι της Λέρου, πελεκημένο μέσα σε μια βραχώδη σχισμή, όπου σε οδηγούν αρκετά σκαλοπάτια. Κάποτε, ένας ψαράς που έψαχνε καβούρια, βρήκε εδώ μια εικόνα της Παναγίας. Μερικοί μάλιστα ισχυρίζονται ότι την βρήκε μαγκωμένη στις δαγκάνες ενός καβουριού. Έτσι πήρε το όνομά του το εκκλησάκι.
20. Παναγιά Κακαβιώτισσα Λήμνου
Βρίσκεται κοντά στο χωριό Εβγάτη, περίπου 4 χλμ. από τη Μύρινα. Κατάλοιπο ενός από τα πολλά μετόχια του νησιού, είναι γνωστό από το 1305, όταν περιήλθε στην ιδιοκτησία της Μονής Μεγίστης Λαύρας. Τότε είχαν εγκατασταθεί στο εξωκκλήσι μοναχοί από τον Άγ. Ευστράτιο, που ανήκαν στη μονή, για να προστατευθούν από τις επιδρομές των Τούρκων.
Εντυπωσιακή είναι η θέση του σε δυσπρόσιτη σπηλιά, στην κορυφή του βουνού, ανάμεσα σε επιβλητικά βράχια, θέση που πιθανότατα φιλοξένησε παλαιοχριστιανικό ναό και ερημίτες στη βυζαντινή περίοδο. Η Παναγιά ονομάστηκε Κακαβιώτισσα από το βουνό Κάκαβο στο οποίο βρίσκεται το ξωκλήσι της. Πρόκειται για τη μοναδική παγκοσμίως άσκεπη εκκλησία, η οποία είναι χτισμένη μέσα σε μια σπηλιά.
21. Παναγία της Κοιμήσεως, Φολέγανδρος
Η Παναγία είναι η πιο φημισμένη εκκλησία της Φολέγανδρου και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Είναι κτισμένη σε ένα βράχο πάνω από την Χώρα, και δεσπόζει με το κατάλευκο χρώμα της στη θέση κάποιου αρχαίου ναού, του οποίου έχει χρησιμοποιηθεί οικοδομικό υλικό.
Στην εκκλησία φυλάσσεται μία ασημοστόλιστη εικόνα της Παναγίας που χρονολογείται από τους Βυζαντινούς χρόνους. Η εικόνα, σύμφωνα με τις ντόπιες παραδόσεις, είναι θαυματουργή και συνδέεται με πολλές ιστορίες με επιδρομές πειρατών και άλλους θρύλους.
Τα παλιά χρόνια, την Πρωτομαγιά του 1790, λίγο πριν τον ξεσηκωμό του Αιγαίου από τον Λάμπρο Κατσώνη, εμφανίστηκαν απειλητικά 18 φούστες με Αλγερίνους πειρατές, τους φοβερότερους πειρατές της εποχής που λυμαίνονταν το Αιγαίο. Οι κατατρομαγμένοι φιλειρηνικοί κάτοικοι του νησιού έτρεξαν ψηλά στην εκκλησία της Παναγίας για να τους προστατεύσει.
Αφού προσευχήθηκαν ευλαβικά και με κλάματα απελπισίας, αλλά και ελπίδας για την βοήθεια της Παναγίας, πήραν την εικόνα της, την μετέφεραν στην άκρη του γκρεμού παρακαλώντας την να τους σώσει. Τότε ένας φοβερός βοριάς φύσηξε μανιασμένα, παρέσυρε τα πειρατικά και τα βούλιαξε πνίγοντας όλους τους φοβερούς πειρατές.
Σώθηκε μόνο ένας χριστιανός αιχμάλωτος που κολύμπησε προς την στεριά και όταν έφτασε σώος κοντά στους σωσμένους πιστούς, με ξέπνοη φωνή τους είπε, ότι πριν βουλιάξουν τα καράβια, είδε μια μεγάλη αστραπή να κατεβαίνει από ψηλά από τον βράχο και να κτυπάει τα καράβια. Όλοι απέδωσαν το γεγονός σε θαύμα της Παναγίας και έκτοτε οι ντόπιοι θεωρούν την Πρωτομαγιά μεγάλη γιορτή.
22. Παναγιά Χρυσοπηγή Σίφνος
Το θέαμα της Παναγίας της Χρυσοπηγής στη Σίφνο καθώς κατηφορίζεις το δρόμο που θα σε πάει κοντά της είναι ικανό να σου κόψει την ανάσα. Μια κατάλευκη εκκλησία σκαρφαλωμένη σε ένα βράχο κυριολεκτικά μέσα στη θάλασσα. Το μοναστήρι, που είναι πλέον ανενεργό και τα κελιά του διατίθενται για διαμονή στους επισκέπτες, δεσπόζει πάνω στο μικρό ακρωτήρι που χωρίζει στα δυο τον όρμο του Φάρου. Χτίστηκε το 1615 για να στεγάσει την εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής την οποία έσωσαν οι ψαράδες από τη θάλασσα.
23. Ναός των επτά μαρτύρων, Σίφνος
Η Σίφνος έχει περισσότερες από 350 εκκλησίες και μοναστήρια, εκ των οποίων πολλά έχουν χαρακτηρισθεί ιστορικά μνημεία, καθώς παρουσιάζουν τεράστιο ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Μια από τις ωραιότερες βρίσκεται πολύ κοντά στο Κάστρο της Σίφνου. Χτισμένο πάνω σε ένα βράχο σχεδόν μέσα στη θάλασσα, δεσπόζει το κατάλευκο εκκλησάκι των Επτά Μαρτύρων.
24. Άγιος Ιωάννης, Σκόπελος
Το εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη βρίσκεται στην κορυφή ενός βράχου ύψους περίπου 100 μ. και για να φτάσει κανείς σε αυτό πρέπει να ανέβει περίπου 106 σκαλοπάτια λαξευμένα πάνω στο βράχο.
Η παράδοση λέει ότι κάποιος ψαράς από την Γλώσσα, καθώς επέστρεφε ένα βράδυ, από το ψάρεμα διέκρινε στην κορυφή του βράχου ένα φως. Το έβλεπε κάθε βράδυ, ώσπου εμφανίστηκε στον ύπνο του μια γυναίκα που του αποκάλυψε ότι στην κορυφή του βράχου υπάρχει μια εικόνα. Όταν ανέβηκε στην κορυφή βρήκε την εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου.
Πήρε την εικόνα, όμως, όπου και να τη μετέφερε, εκείνη ξαναγύριζε πίσω στην αρχική της θέση, εκεί που τελικά χτίστηκε το εκκλησάκι του, που γιορτάζει στις 29 Αυγούστου.
25. Παναγία Σπηλιανή, Σάμος
Βορειοδυτικά του Πυθαγορείου, μέσα σε μια μεγάλη σπηλιά βρίσκεται ένα μικρό εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου. Υπάρχει μια αρχαία μαρμάρινη εικόνα της Παναγίας, της οποίας όμως δεν διακρίνεται η μορφή. Δίπλα στο εκκλησάκι υπάρχει Αγίασμα. Έξω από την σπηλιά υπάρχει εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και μερικά κελιά. Το μετόχι της Σπηλιανής ανήκει στο Μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας της Αμοργού. Η Σπηλιανή λέγεται από τους ντόπιους και Καληαρμένισσα.
26. Το εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου στη λίμνη Δόξα, Κορινθία
Στα όρια του Δήμου Σικυωνίων, λίγο ψηλότερα από το οροπέδιο του Φενεού βρίσκεται η λίμνη Δόξα. Τεχνητή λίμνη σε υψόμετρο 900 μέτρων ολοκληρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 με την κατασκευή του ομώνυμου φράγματος. Μέσα στη λίμνη, πάνω σε μια στενή λωρίδα γης, ξεπροβάλλει το εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου η Παλαιομονάστηρο. Ονομάζεται και «Ποντικονήσι της Κορινθίας».
27. Εκκλησία του Αγίου Νικολάου, Φυροπόταμος, Μήλος
Ο Φυροπόταμος είναι ένα πολύ γραφικό χωριουδάκι και συνάμα μια πολύ όμορφη παραλία. Στα δεξιά βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, προστάτη των θαλασσινών και τα ερείπια της σκάλας φόρτωσης.
28. Άγιος Ισίδωρος, Χίος
Ο Άγιος Ισίδωρος αριθμεί στη Χίο τους περισσότερους ναούς επ’ ονόματί του από όλους τους τοπικούς αγίους.
29. Άγιος Μηνάς Κόκκινο Λιθάρι, το μετέωρο της Θεσπρωτίας
Η ιερά μονή Αγίου Μηνά συναντάται στο ορεινό χωριό Κοκκινολιθάρι Φιλιατών σε υψόμετρο 420 μέτρων , χτισμένη πάνω σε βράχο σε περίοπτη θέση. Αποκαλείται από πολλούς και όχι άδικα ως το “μετέωρο της Ηπείρου“.
30. Άγιος Σώζων, Νάξος
Μία νύχτα στην Νοτιότερη θαλάσσια πλευρά της Νάξου ναυάγησε ένας έμπορος. Το εμπόρευμα που είχε στο καράβι ήταν λάδι και κρασί. Στη μάχη που έδινε με τα κύματα έκανε Τάμα στον Θεό πως αν σωθεί, θα κτίσει στην περιοχή ένα ξωκλήσι από λάδι και κρασί. Του έδωσε το όνομα Άγιος Σώζος, και σήμερα προσφέρει στους επισκέπτες μία μαγευτική πεζοπορία από την παραλία της Αγιασσού έως το εκκλησάκι.