Η περιοχή των εμφανίσεων της Παναγίας στη Χίο βρίσκεται στο Β.Δ. μέρος
των Καρυών, εκκινεί από τις παρυφές του Πηγάνιου Όρους και είναι
τοπωνύμιο της ευρύτερης περιοχής «Κοχλιάς».Ο αυτοκράτορας Κων/νος Μονομάχος ο Θ΄ (1042-1054), έστειλε πετράδες (που κατάγονταν από τη Βόρειο Ήπειρο), για να κτίσουν τη Νέα Μονή της Χίου. Μετά την ανοικοδόμηση
της Νέας Μονής (που, παρά τις λεηλασίες και τις καταστροφές της από τους Τούρκους, σώζεται μέχρι σήμερα), οι άνθρωποι αυτοί έμειναν στο νησί και έγιναν κάτοικοί του.
Οι απόγονοί τους ήταν ποιμένες και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή «Κοχλία» (περιλαμβάνει τα χωριά Καρυές, Αυγώνυμα, Ανάβατο και Δαφνώνα).
Οι ποιμένες, που διέμεναν στην ονομαζόμενη σήμερα τοποθεσία «Παναγία Αρβανίτισσα», έβλεπαν στις κορυφογραμμές μια λυγερόκορμη κοπέλα με αρβανίτικη φορεσιά να
περιδιαβαίνει. Αυτή την εικόνα την περιέγραψαν πολλές φορές
και διαφορετικά πρόσωπα με ελάχιστες αποκλίσεις ως προς
την περιγραφή. Από στόμα σε στόμα διαδόθηκε σε όλους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι η Παναγία και εξ’ αυτής της ενδυμασίας της, την ονόμασαν Παναγία Αρβανίτισσα.
Το 1905 βρέθηκε εικόνισμα της Παναγίας και κτίστηκε εκεί εκκλησία με την οικονομική αρωγή του έμπορου Αλέξανδρου Κωνσταντινίδη.
Παναγία Αρβανίτισσα και όχι Αλβανή. Ο Αγιορείτης μοναχός Νεκτάριος (Ιερά Καλύβη Αγίας Τριάδος στις Καρυές) διευκρινίζει, με αφορμή την αρβανίτικη ενδυμασία της Παναγίας, ότι με την ονομασία Αρβανιτία εννοείται η Β. Ήπειρος.
πηγή xristianos.
